|
|
23 januari 2002
Tweeling-verhaal mist eigen karakter
Grimmige jeugdfilm 'Tom & Thomas' heeft vingerafdrukken van Dick Maas
door Pieter van Lierop
UTRECHT – Er worden al een eeuwigheid jeugdfilms in Nederland gemaakt, maar de huidige populariteit ervan is vooral veroorzaakt door toename van productionele kwaliteit en vooral meer speelse en originele formules. Als er op dit punt één film trendsettend genoemd mag worden dan is dat 'Lang Leve De Koningin' geweest, waarmee in 1997 Esmé Lammers debuteerde. Speciaal in die wetenschap wekt Lammers' tweede jeugdfilm, 'Tom & Thomas', nu gemengde gevoelens op. Lammers is weliswaar sterker geworden als regisseur, maar ze heeft als scenariste ingeleverd aan oorspronkelijkheid.
'Tom & Thomas' gaat over twee in Londen woonachtige jongens van negen. Tom woont in een weeshuis. Thomas woont bij zijn vader, een kunstschilder die nog volop rouwt om zijn gestorven echtgenote. Thomas heeft op school nogal eens last van concentratieverlies. Dat overkomt hem speciaal als ergens in de stad een hem onbekende, andere jongen – Tom dus – in netelige situaties terechtkomt. Tom heeft toevallig de conciërge van het weeshuis samen met een nog gevaarlijker sujet bezig gezien met een ontvoering. De schurken hebben gemerkt dat ze werden bespioneerd en vanaf dat moment proberen ze Tom in handen te krijgen.
Wanneer Tom en Thomas elkaar toevallig ontmoeten en stomverbaasd vaststellen dat ze als twee druppels op elkaar lijken, is vriendschap gauw gesloten. Stiekem komt Tom in huis bij Thomas wonen, hetgeen aanleiding is voor menig misverstand. Maar die boeven zitten intussen niet stil. Ze krijgen Tom in handen, weten hem te verdoven en staan op het punt hem het land uit te smokkelen, als op het vliegveld het hele verhaal zijn ontknoping bereikt. In de epiloog blijkt dat de twee jongens echte tweelingen zijn en vroeger als vondelingetjes uit elkaar zijn geraakt. Voortaan mogen ze samen het gezelschap verrijken van Sean Bean die met pilote Inday Ba een nieuwe gooi doet naar het geluk.
In technisch opzicht hebben we te maken met een werkstuk dat met gemak voldoet aan internationale standaards. 'Tom & Thomas' is zeer vaardig gemaakt en oogt rijk. De dubbelrol voor acteurtje Aaron Johnson is verbluffend sterk getrukeerd, speciaal in de scène waar ze elkaar voor het eerst ontmoeten in een spiegeldoolhof.
Weinig karakter
Tegenvallend is dat het verhaal van Esmé Lammers zo weinig eigen karakter heeft. Dolende weeskinderen met kerst in de sneeuw, dat was ook al een gigantisch kitsch-cliché toen het twee jaar geleden voor 'Kruimeltje' uit de oude doos werd gehaald. Ooit moet het toch eens ophouden, maar voorlopig trekt ook Lammers het weer tevoorschijn. Nog erger is het gesteld met het hoofdthema. Sinds Erich Kästner jeugdboek 'Das Doppelte Lottchen' in 1950 voor de bioscoop werd bewerkt – vijf jaar geleden werd het in Duitsland opnieuw verfilmd – blijven er maar films gemaakt worden over uit elkaar geraakte tweelingen.
'Tom & Thomas' is gemaakt met voornamelijk Britse acteurs (gedubd voor een Nederlandse versie) en mikt dus vooral op de Engelstalige markt, maar die heeft eveneens al twee versies van 'The Parent Trap' te zien gekregen, waarvan eentje zeer recent. En pal daarvoor was er nog 'It Takes Two'.
Wat dan 'Tom & Thomas' onderscheidt van al die andere films is een veel minder speelse, zelfs bijna grimmige inslag. Het gespuis, waarmee de twee jongens te maken krijgen, is enger dat je in kinderfilms verwachten zou. En hun complot is eveneens ongewoon sinister. Hartje Londen zijn ze in de weer met grote injectiespuiten en drogeren daarmee kinderen die vervolgens naar Nairobi worden getransporteerd. Om 'geadopteerd' te worden. Wat moet je je daarbij in hemelsnaam voorstellen als het gaat om jongetjes van negen? Behoorlijk naargeestig is zeker ook die finale, als op zeker moment een Boeing vertrekt met Tom in het laadruim, voor pampus in een hondenhok naast een schoppend paard. Thomas zit verstopt in het landingsgestel en is bezig zijn bewustzijn te verliezen in de ijzige kou.
Merkwaardige associaties kunnen ook kinderen sinds 11 september krijgen bij al die paniekbeelden op de luchthaven, waar druk wordt geschoten en ziekenwagens af- en aanrijden. Politieteams draven rond met maskers, stenguns en kogelvrije vesten, net als in de finale van Down, van Dick Maas. En als die naam dan toch valt: Maas, als levensgezel van Esmé Lammers, staat gecrediteerd als second unit-regisseur, maar je krijgt het gevoel dat je overal op deze 'heavy' jeugdfilm zijn vingerafdrukken tegenkomt. 'Lang Leve De Koningin' was echt stukken charmanter.
Tom & Thomas. Regie: Esmé Lammers met Sean Bean, Aaron Johnson, Inday Ba, Bill Stewart, Derek de Lint. Te zien in: Studio/Camera Utrecht. Grand Amersfoort en Figi Zeist.
|
| De Gelderlander |
|